آکنه ولگاریس یا جوش های دوران بلوغ Teenage Acne Acne vulgarisیک بیماری شایع است که بسیاری از نوجوانان با آن روبه‌رو هستند. این مسئله معمولاً باعث کاهش اعتمادبه‌نفس نوجوان و ایجاد ناراحتی و اضطراب در وی می‌شود؛ بنابراین به‌عنوان والدین، مهم است که احساسات وی را در مورد آکنه جدی بگیرید زیرا زیبایی در سن بلوغ برای نوجوان اهمیت زیادی دارد.
اصولاً جوش های دوران بلوغ به‌علت گرفتگی یا عفونت غدد چربی پوست (غدد سباسه) توسط چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست یا تکثیر باکتری‌ها شکل می‌گیرند و در نهایت منجر به ضایعات متورم و قرمز پر از چرک می‌شوند.
در دوران بلوغ، تغییراتی در تولید هورمون‌های بدن رخ می‌دهد. این مسئله می‌تواند باعث فعالیت بیش‌ازحد غدد چربی واقع در پایه فولیکول‌های مو در پوست شود. به‌همین‌دلیل جوش‌ها معمولاً در سال‌های نوجوانی و قبل و بعد از دوران قاعدگی خانم‌ها ایجاد می‌شوند.
جوش های دوران بلوغ اغلب روی صورت، کمر، سینه و شانه‌ها مشاهده می‌شوند زیرا غدد چربی زیادی در این مناطق از پوست بدن وجود دارد. طبق آمار، 80 درصد از نوجوانان تا رسیدن به سنین جوانی این وضعیت را تجربه می‌کنند و بعد از 25 سالگی نیز همچنان در 3 درصد آقایان و 12 درصد خانم‌ها دیده می‌شود.
اصولاً آکنه‌های غیرالتهابی مانند جوش های سرسیاه و جوش های سرسفید حاوی سلول‌های مرده پوست و چربی اضافی هستند، درحالی‌که آکنه‌های التهابی دارای یک جز باکتریایی هستند که باعث ایجاد کیست و ندول می‌شوند.
علل جوش های دوران بلوغ چیست و چه کسانی بیشتر دچار این مشکل می‌شوند؟
جوش‌ها وقتی دیده می‌شوند که منافذ پوستی توسط سلول‌های مرده پوست یا چربی اضافی مسدود شوند. گاهی اوقات این مسئله منجر به عفونت و التهاب می‌شود.
غدد چربی غدد پوستی ریزی هستند که سبوم ترشح می‌کنند، ماده مومی یا روغنی که پوست و مو را چرب می‌کند. این غدد در داخل منافذ پوست ما در سراسر بدن، به جز کف دست و کف پا وجود دارند و در صورت و پوست سر بیشتر از جاهای دیگر هستند.
ازآنجایی‌که این غدد داخل منافذ پوست سبوم تولید می‌کنند، سلول‌های پوستی دائماً درحال‌رشد و لایه‌های بیرونی مرده پوست در حال ریزش هستند. گاهی این اتفاق نمی‌افتد و سلول‌های مرده پوست در منافذ باقیمانده و توسط سبوم به هم چسبیده و باعث انسداد منافذ می‌شوند. انسداد منافذ پوست اغلب در دوران بلوغ اتفاق می‌افتد زیرا غدد سباسه در این زمان سبوم بیشتری تولید می‌کنند.
درجایی‌که سبوم و سلول‌های مرده پوست تجمع یافته و منافذ را مسدود می‌کنند، رشد باکتری‌های نامطلوب از جمله پروپیونی باکتریوم آکنه (P. Acnes) نیز رخ می‌دهد.
پروپیونی باکتریوم آکنه یک باکتری فلور نرمال پوست است و همیشه بر روی پوست ما وجود دارد اما وقتی شرایط مناسب باشد می‌تواند با سرعت بیشتری تولیدمثل کند و به یک مشکل تبدیل شود. این باکتری برای رشد خود از سبوم تغذیه می‌کند و ماده‌ای تولید می‌کند که باعث پاسخ ایمنی بدن می‌شود. در نتیجه با آمدن سلول‌های ایمنی به آن ناحیه، التهاب و لک‌های پوستی نمود پیدا می‌کنند.
اگرچه جوش های دوران بلوغ به عفونت باکتریایی مربوط می‌شوند اما مسری نیستند. یعنی یک نفر نمی‌تواند در اثر تماس پوستی با جوش های فردی دیگر به آن مبتلا شود.
بنابراین می‌توان گفت که به ترتیب 4 عامل اصلی تولید بیش‌ازحد چربی پوست در دوران بلوغ، انسداد فولیکول‌های مو توسط چربی و سلول‌های مرده پوست، تکثیر باکتری‌ها و التهاب در بروز یک جوش مؤثر هستند. نوجوانان به دلیل تغییران هورمونی، بیشتر در معرض تولید بیش‌ازحد چربی پوست و در نتیجه وقوع مراحل بعد و بروز جوش هستند. معمولاً علت جوش صورت دختران نوجوان شروع دوره قاعدگی و تغییرات هورمونی ناشی از آن است.
انواع جوش های دوران بلوغ
جوش های دوران بلوغ انواع مختلفی دارند و علائم و نشانه‌های آنها متفاوت است. در ادامه می‌توانید با آنها آشنا شوید:
جوش های سرسفید: این جوش های کوچک معمولاً در زیر پوست باقی می‌مانند. آنها به‌صورت یک پاپول کوچک و به رنگ گوشت ظاهر می‌شوند.
جوش های سرسیاه: این موارد به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند و به دلیل اکسید شدن ملانین، رنگ‌دانه پوست، سیاه یا قهوه‌ای تیره هستند. برخی از افراد به‌اشتباه رنگی بودن آنها را ناشی از آلودگی پوست می‌دانند و هر بار چهره خود را به شدت اسکراب می‌کنند. درحالی‌که این کار ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شده و مشکلات دیگری ایجاد کند.
پاپول‌ها: این برجستگی‌هایی کوچک، سفت و گرد اغلب صورتی‌رنگ هستند.
جوش چرکی: این جوش‌ها که پر از چرک هستند ممکن است به‌وضوح در سطح پوست قابل مشاهده باشند. قسمت پایه آن قرمزرنگ و چرک در قسمت بالای آنها قرار دارد.
ندول‌ها: ساختار این‌ها شبیه پاپول‌ها است اما بزرگ‌تر هستند. ممکن است دردناک باشند و در اعماق پوست قرار بگیرند.
کیست‌ها: به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند، پر از چرک و معمولاً دردناک هستند. طبق تجربه، کیست‌ها باعث ایجاد زخم می‌شوند.
برای درمان جوش دوران بلوغ چه باید کرد؟
یکی از مهم ترین درمان‌های جوش دوران بلوغ، استفاده از پمادها، ژل ها و محلول‌های آنتی بیوتیک است. انواع مختلفی از پمادها و ژل‌های ضد جوش در داروخانه ها وجود دارد که می توانید آنها را طبق نظر متخصص تهیه و استفاده نمایید. برای درمان جوش، درمان‌های خانگی متعددی وجود دارد که می توانید آنها را برای پوست خود به کار ببرید. مثلا ماسک حنا و آبلیمو، ماسک سیب زمینی، ماسک عسل و آبلیمو، ماسک سیاه دانه و ماسک خیار.
در مواردی که درمان‌های خانگی و استعمال پماد و ژل های ضد جوش اثری ندارد و جوش‌ها چرکی و بسیار زیاد هستند و بخصوص مواقعی که خارش دارند، لازم است فرد داروهای آنتی بیوتیک استفاده کند. مهم‌ترین داروهای آنتی بیوتیکی که برای درمان آکنه تجویز می‌شوند عبارتند از اریترومایسین، مینوسایکلین، داکسی سایکلین، رزورسینول و بنزوئیل پروکساید.
مکانیسم اثر این داروها با هم متفاوت است و درمان باید بسته به نوع جوش انتخاب شود. این داروها ممکن است عوارضی هم به دنبال داشته باشند. بنابراین لازم است برای دارو درمانی جوش دوران بلوغ حتما و حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد. آنتی بیوتیک‌ها را به هیچ وجه خودسرانه مصرف نکنید و اگر پزشک برای درمان جوش دوران بلوغ شما آنتی بیوتیک تجویز کرد، دوره درمان خود را کامل کنید.